Het stekken van Erica en Calluna
Voor nog teveel heideliefhebbers is het stekken van Calluna en Erica een handeling waar men tegen opziet. Men denkt vaak dat het erg moeilijk is. Daarom zal in dit artikel verteld worden over het stekken zoals men dat als amateur het gemakkelijkst kan doen.
Verreweg de meeste cultivars van Erica en Calluna zijn door middel van stekken goed te vermeerderen. Van belang is dat het stek van de juiste hardheid is. Vooral stek dat nog niet geheel is afgerijpt, en daardoor nog te zacht, zal moeilijk stekbaar blijken te zijn. In het bijzonder zijn de topjes van de stekeinden dikwijls te zacht en dienen daarom te worden afgesneden.
Het juiste tijdstip van stekken van de verschillende soorten en cultivars verschilt nogal. Zo zal men stek van planten die op zandgrond staan eerder kunnen nemen dan van planten die op veengrond zijn gegroeid.
Als grondregel kan men wel aannemen dat de maanden augustus, september en oktober voor het verkrijgen van goede resultaten het meest geschikt zijn. Met het stekken van Erica carnea-cultivars kan het beste vroeg worden begonnen omdat deze het snelst verhouten en daardoor moeilijker zullen bewortelen. De meeste Calluna-cultivars daarentegen laten zich over een langere periode gemakkelijk stekken. Zo is het heel goed mogelijk om de groeitopjes, die zich na de bloei van sommige cultivars ontwikkelen, in november te stekken.
Men onderscheidt kopstek, dit zijn de uiteinden van de takken en twijgen. Let er hierbij op, dat de uiterste topjes niet te zacht zijn. Indien dat het geval is kan men deze bovenstukjes het beste tussen duim en wijsvinger afknijpen. De kans op schimmelvorming wordt daardoor verkleind.
Daarnaast kan men lidstek nemen. Dit zijn de gedeelten van de takken die zich direct onder de kopstekken bevinden.
Als stekmedium kan men een mengsel van 4 delen turfmolm (turfstrooisel) en 1 deel scherpzand (metselzand) nemen. Deze worden goed door elkaar gemengd (liefst even gezeefd om grove delen en steentjes weg te kunnen nemen) en op de juiste vochtigheid gebracht. Het vochtgehalte van het medium moet zo zijn dat, als men er in knijpt, er geen water uitloopt.
Het gebruik van stekpoeder kan het resultaat bevorderen. Ook een stekmedium van zuiver turfmolm geeft prima resultaten.
Het beste kan men dit stekmedium in een kunststof bakje of in bloempotten doen. In de bodem van het bakje of kistje moeten ruimschoots openingen zijn in verband met een goede afwatering.
Het stekmedium dient tamelijk stevig doch niet te vast te worden aangedrukt.
De beste lengte van de stekken is 2 à 3 cm. Daarvan wordt ca. een halve cm in het stekmedium gestoken. Vóórdat men de stek in het medium steekt, dient men de onderkant ervan over een lengte van ca. 1 cm te ontbladeren. Dit kan eenvoudig (en snel) door afstropen worden gedaan
Als gemiddelde afstand tussen de ingestoken stekken dient men ca. 1 à 2 cm aan te houden. Het verdient aanbeveling om sommige Calluna-cultivars van hethirsuta-type (dat zijn de behaarde-, meestal grijsbladige vormen) zoals ‘Silver Knight’, ‘Sister Anne’, enz., die ruimer te zetten. Die beharing nl. houdt de stekken vaak langer nat dan goed voor ze is: schimmelvorming is dan het gevolg.
Als het bakje of de pot geheel met stekken is gevuld, moet men het met een fijne broes aangieten. U doet er verstandig aan telkens een etiketje met de naam van de gestekte cultivar aan te brengen. Het gebruik van een gewasbeschermingsmiddel tegen schimmelvorming is aan te bevelen.
Er zijn diverse methoden om stek te laten bewortelen. De eenvoudigste is in een koude bak onder plat glas. Het glas moet hierbij vlak boven de stekken liggen. Een andere manier is onder dubbel glas in een koude bak of kas. De stekken worden hierbij met een dunne plasticfolie afgedekt. De folie moet geregeld even van de stekken worden afgehaald om een teveel aan condensdruppels er af te laten vallen.
Op grote kwekerijen wordt vaak onder waternevel gestekt. We gaan hieraan voorbij omdat dit in de particuliere sector nauwelijks voorkomt.
Afhankelijk van de verschillende soorten en cultivars en van het tijdstip van stekken kunnen de stekken na 3 tot 6 weken geworteld zijn. Als laat, b.v. in november, wordt gestekt zal beworteling pas in het voorjaar plaatsvinden.
Nadat de stek geworteld is (men kan dit constateren door voorzichtig aan de stekjes te trekken, waarbij dan de gewortelde stekjes behoorlijk vast zullen staan), kan men bij niet-vriezend weer, de bak luchten. Bij vriezend weer dient de bak gesloten te blijven en met schermmateriaal (b.v. rietmatten) te worden afgedekt.
In het voorjaar (april-mei) kunnen de gewortelde stekken worden uitgeplant. Het beste kan men de plantjes op een bed zetten dat bereid is met een humusrijk grondmengsel zoals bosgrond, turfmolm, enz. De plantafstand is, afhankelijk van de cultivar, ca. 10 cm. In het daarop volgende najaar of voorjaar kan men dan de goed uitgegroeide planten in te tuin planten.
Veel succes gewenst met uw stekpogingen. Geef de moed niet te snel op als bij de eerste keer eens wat mislukt. Ook hier geldt: al doende leert men.
